TSMC และไต้หวัน ผู้กุมชะตาพัฒนาการด้าน AI ของโลก

เราอาจจะเคยได้ยินว่า CPU ของ Apple พวกตระกูล M , Bionic ถูกผลิตโดยบริษัทสัญชาติไต้หวันชื่อ TSMC

แต่อาจจะไม่รู้ว่า AI Chips หรือ GPU ที่ใช้เพื่อเทรน AI ของยักษ์ใหญ่ในโลกเกือบทุกเจ้า

ไม่ว่าจะเป็น

- NVIDIA เช่น รุ่น H100 รุ่นนี้ขายให้ Meta และ Microsoft ไป 300,000 ตัว อีก 200,000 ตัวขายให้ Oracle ไป (Amazon, Tencent, Google ก็ซื้อไปคนละ 50,000 ตัว)

- Google's TPU ที่ Google ออกแบบใช้เองสำหรับ Google Cloud ต่างๆ

- Microsoft Azure Maia 100, Cobalt 100 ก็ผลิตโดย TSMC เหมือนกัน

- Amazon ที่เพิ่งเปิดตัวไป คือรุ่น Graviton4 และ Trainium2 ก็ผลิตโดย TSMC

- ชิป D1 ที่ใช้ใน แพลตฟอร์ม Super Computer ของ Tesla ที่ชื่อว่า Dojo ก็ให้ TSMC ผลิตเช่นกัน

TSMC ครอบครองส่วนแบ่งตลาด AI Chip เกินกว่า 60% ของโลก ยักษ์ใหญ่เกือบทุกเจ้าออกแบบชิปเอง แต่ให้ TSMC ผลิตให้

ทำไมอเมริกาถึงต้องกีดกันจีนด้าน AI ในทุกทาง

การกีดกันทางการค้าต่างๆที่อเมริกาทำกับจีน เช่น การแบนหัวเว่ย หรือการไม่ขาย AI Chip ให้บริษัทจีน จนต้องหันไปใช้บริการหัวเว่ยและ ZTE กันหมด

กลายเป็นการสร้างจุดแข็งให้จีนทางอ้อม เพราะบริษัทจีนที่ต้องใช้ AI Chip ไม่มีทางเลือกอื่นใด ต้องใช้บริษัทจีนด้วยกัน ทำให้เกิดการทุ่ม R&D ในด้านนี้หนักมาก

แม้เทคโนโลยีจะยังตามหลัง AI Chip ที่ออกแบบโดยบริษัทยักษ์ใหญ่ของอเมริกา อย่าง NVIDIA, AMD แต่ก็ยังมีโอกาสไล่ตามได้อยู่

แค่ใช้เวลา ที่ยังไม่รู้ว่าเท่าไหร่

ถ้าจีนเปิดศึก ทำสงครามกับไต้หวันเมื่อไหร่ วงการ AI โลก สะเทือนทันที

แค่ยิงจรวดถล่มโรงงาน TSMC ให้หมด supply ด้านนี้ของฝั่งอเมริกาก็หดหายไปเยอะ

แม้ว่าจะยังมีกำลังการผลิตที่ยุโรป อิสราเอล ที่ยังพอพึ่งพาได้ และความพยายามไปตั้งโรงงานขนาดใหญ่บนแผ่นดินอเมริกาเอง

แต่ก็ยังถือว่าเป็นส่วนน้อย ขนาดเดินเครื่องการผลิตเต็มที่ AI Chip บางตัวยังต้องสั่งล่วงหน้าหลักปี

ตัวเลือกเบอร์รองๆ อย่าง Samsung จากเกาหลี จากยุคสมาร์ทโฟนที่เคยสูสี แต่ตอนนี้ กลายเป็นตามหลัง TSMC แบบห่างไกล (เป็นเบอร์ 2 ที่มี mkt share 12% ห่างจาก TSMC 5 เท่า)

ถ้าเราเข้าใจข้อนี้ ก็จะเข้าใจว่า นอกจากชานมไข่มุกของไต้หวันที่สำคัญมากแล้ว ยังมีกล่องดวงใจที่สำคัญด้านพัฒนา AI ที่สำคัญสุดๆของโลกอยู่ที่นั่น

ญี่ปุ่น ตามหลังยักษ์ใหญ่อย่างอเมริกา จีน หรือแม้แต่เกาหลี

เกมนี้ญี่ปุ่นแทบจะหลุดหายไปจากสารระบบผู้นำด้านเทคโนโลยี AI ของโลก เพราะคนทำซอฟต์แวร์และฮาร์ดแวร์ที่เป็นหัวใจหลักของ AI มีไม่พอ

รัฐบาลญี่ปุ่นจึงทุ่มงบประมาณกว่า 2 trillions เยน (13,200 ล้านดอลลาร์) ไปจับมือกับ NVIDIA และ TSMC เพื่อสร้างความร่วมมือระดับชาติ ให้มาตั้งโรงงาน สร้าง Ecosystem การผลิตชิปที่นั่น โดยดึงบริษัทญี่ปุ่น ชื่อ Rapidus มาร่วมด้วย

Rapidus นี่ไม่ธรรมดานะครับ NTT, SoftBank, NEC , ธนาคาร MUFG , Sony และ Toyota เป็นผู้สนับสนุนข้างหลัง

รัฐบาลญี่ปุ่นรู้ดีว่า ถ้าเกมนี้ ญี่ปุ่นตกขบวนไป ขีดความสามารถในการแข่งขัน รวมถึงสถานะการเป็นชาติมหาอำนาจทางเศรษฐกิจยุคใหม่จะถดถอยลงอย่างมาก

ญี่ปุ่น จากอดีต เคยเป็นผู้นำ กลายต้องมาเป็นผู้ตามในอุตสาหกรรม Semi Conductor, Chipset, Monitor , Smart Phone , Personal Computer และกำลังจะเพลี่ยงพล้ำในอุตหกรรมรถยนต์ ให้กับรถ EV จากจีน

AI จึงเป็นอะไรที่ยอมไม่ได้เลย ญี่ปุ่นต้องรวมพลังสู้สุดชีวิต

เกาหลี เป็นอีกหนึ่งประเทศที่ ทุ่มเงินทุนและ ทรัพยากรแบบ All-in ในเรื่อง AI

เราอาจจะรู้ว่า เกาหลี เป็น 1 ในผู้นำด้าน Soft Power ของโลก

แต่หลายคนอาจจะไม่ทราบว่า เกาหลียังเป็น 1 ในประเทศผู้นำโลกด้าน AI เช่นกัน

เกาหลี ถูกจัด Global AI Index อันดับ 6 ของโลก และมีจำนวนสิทธิบัตรด้าน AI เยอะเป็นอันดับ 3 ของโลก

ตามหลังแค่สหรัฐอเมริกากับจีนเท่านั้น

บริษัทเทคโนโลยีในเกาหลี อย่าง LG, KT, Naver, Kakao, Samsung ต่างจับมือกันเต็มที่ เพื่อพัฒนาศักยภาพด้าน AI ไปแข่งขันระดับโลก

เดิมที เค้าทำไปเพื่อความอยู่รอดในโลกวันข้างหน้า เพราะรู้ว่า อนาคต โลกใบนี้กำลังแข่งขันและแพ้ชนะกันด้วยอะไร

การใช้โมเดลภาษา อย่าง GPT ไม่อาจช่วยให้ประเทศเค้า ได้เปรียบคนอื่นเท่าไหร่ เพราะมันเก่งอังกฤษ แต่อ่อนเกาหลี คนเกาหลีก็ขาด อาวุธดิจิทัลยุคใหม่ไว้ต่อสู้ในโลกยุคต่อไป

แต่ตอนนี้ ไม่ใช่แบบนั้นแล้ว เพราะเกมที่เค้าเล่นอยู่ (ทั้งระดับนโยบายรัฐกับความร่วมมือกับเอกชน) คือ การเป็นผู้นำในด้าน AI ของโลก แม้ว่าจะมาทีหลังอเมริกากับจีน แต่กลับมีพัฒนาการที่รวดเร็วจนแซงหน้าญี่ปุ่นได้ (แน่นอน ญี่ปุ่นไม่ยอม ดังที่กล่าวไปแล้ว)

เกาหลีมีการทำ Hyperscale AI จากความร่วมมือของบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ในประเทศ

มีทำ AI Infratructure ตั้งแต่ Cloud AI, AI Chip & Semiconductor และต้องการผลักด้าน AI Infra เค้าให้เป็นผู้นำของโลก

เช่น KT (ชื่อเดิมคือ Korean Telecom) ก็ลงทุนในระบบ Cloud, AI Computing ในสเกลใหญ่ จะดันตัวเองขึ้นมาเป็นทางเลือกของ Amazon AWS และ Microsoft Azure

SK Telecom ก็เพิ่งประกาศ AI Pyramid Strategy หรือแผนการแข่งขันด้าน AI ในระดับโลกตั้งแต่การลงทุนด้าน Cloud , AI Semiconductor , พัฒนา LLM หรือโมเดลภาษาของตัวเอง ชื่อ A.X

แถมยังไปลงทุนในบริษัทเทคโนโลยีด้าน AI ในอเมริกากว่า 7,200 ล้านดอลลาร์

หนึ่งในนััน คือ การลงทุนในบริษัท Anthropic คู่แข่ง OpenAI เป็นเงินกว่า 100 ล้านดอลลาร์ และมีการพัฒนาโมเดลภาษาร่วมกัน

และยังเตรียมยกระดับการดูทีวีสตรีมมิ่งของประเทศด้วย AI TV และ AI Curation ที่จะเลือกโปรแกรม รายการต่างๆ ให้คนดูแบบ personalized

AI ในเกาหลียังถูกนำไปใช้ ในเรื่อง Cultural analytics ที่ใช้ data มหาศาล (หนัง ละคร ดารา ภาพ และอื่นๆ) + AI และ Digital Image Processing เพื่อพัฒนาคอนเทนต์ไปแข่งกับฮอลลีวูด

ลงมาในสเกลเล็กลงหน่อย

เกาหลีมีบริษัท startup ด้าน AI กว่า 376 บริษัท ที่ระดมทุนมาสู้ในศึก AI นี้ ด้วยเม็ดเงินกว่า 12,500 ล้านดอลลาร์

นอกจากเอกชนแล้ว ภาครัฐก็ทุ่มมาทาง AI เต็มที่ เพราะมองว่า AI จะทำให้ตลาดแรงงานกระทบหนัก จากการถูก AI มาแทนที่

แต่ในขณะเดียวกัน AI ก็เข้ามาช่วยสร้างงานใหม่ๆเพิ่มขึ้น ในจำนวนพอๆกัน

แผน AI National Policy จึงถูกพัฒนาอย่างต่อเนื่องมาจากตั้งแต่ปี 2019 ทั้งนโยบายส่งเสริมเอกชน ทั้งการลงทุนจากภาครัฐ ช่วยเรื่อง R&D และการพัฒนาทักษะคน

มีนโยบายสร้างเด็กรุ่นใหม่ ให้กลายเป็น digital talents 1 ล้านคน และเตรียม upskill ด้าน AI ให้คนทั้งชาติ ในทุกช่วงอายุอีก

จะเห็นได้ว่าประเทศเกาหลีมีความ aggressive มากๆ ในการแข่งขันด้าน AI ระดับโลก

เราคงจะได้เห็นพัฒนาการที่รวดเร็วในด้านต่างๆ ของเกาหลีรวมถึงด้าน Soft Power ที่ใช้ทั้ง AI ทั้ง Big Data ทัังทำ Cultural Analytics

และมีการเตรียมตัวสู่ยุค Human Augmented AI จริงจัง

แนะนำ Newsletter ที่น่าสนใจ